Πού οδηγεί η άρση του αμερικανικού εμπάργκο στην Κύπρο;

 

Άρθρο του Παν. Τσάκωνα*


Η αμερικανική κυβέρνηση αποφάσισε πρόσφατα την πλήρη άρση
του εμπάργκο εξαγωγών και μεταφορών αμυντικού υλικού στην Κυπριακή Δημοκρατία
αφού πρώτα διαπίστωσε ότι συνεργάστηκε με την αμερικανική κυβέρνηση για την
υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων που αφορούν τους κανονισμούς για ξέπλυμα βρώμικου
χρήματος και κυρίως ότι έλαβε τα απαραίτητα μέτρα για να απαγορεύσει στα ρωσικά
στρατιωτικά σκάφη την πρόσβαση στα λιμάνια για ανεφοδιασμό και εξυπηρέτηση.


Όμως σε ποιο βαθμό συγκεκριμένη επιλογή των ΗΠΑ μπορεί να
λειτουργήσει αποτελεσματικά απέναντι στην προκλητική συμπεριφορά της Τουρκίας
έναντι της Ελλάδας και της Κύπρου;  Το
σημαντικότερο, κατά πόσο η άρση του εμπάργκο βοηθά την υπόθεση της επίλυσης του
Κυπριακού;


Δυστυχώς η απόφαση αυτή δεν αποτελεί παρά ένα ακόμα σύμπτωμα
της απουσίας στρατηγικής εκ μέρους των ΗΠΑ για την περιοχή της Ανατολικής
Μεσογείου.  Ο στόχος είναι να σταλεί στην
Τουρκία το μήνυμα ότι για όσο επιλέγει είτε να αποστασιοποιείται/ απομακρύνεται
από τη Δύση είτε να «το έχει δίπορτο» εξυπηρετώντας τα συμφέροντα του Πούτιν
αντί να παίζει τον ρόλο του αναχώματος στη Ρωσία, οι ΗΠΑ θα στηρίξουν τους
στρατηγικούς συμμάχους τους στην περιοχή (Ελλάδα και Κυπριακή Δημοκρατία).  Η στήριξη όμως αυτή δεν αποτελεί μέρος μιας
συγκροτημένης στρατηγικής για το παρόν και κυρίως το μέλλον της Ανατολικής
Μεσογείου αλλά μια βραχυπρόθεσμων επιδιώξεων πολιτική διαχείρισης ενός άκρως
προβληματικού εταίρου, τον οποίο δεν έχει την πολυτέλεια «να χάσει».  Για αυτό και «αύριο», καθώς μάλιστα έχει ήδη
άρει το εμπάργκο όπλων στην Κυπριακή Δημοκρατία, νομιμοποιείται να τον
«στηρίξει» μέσω της προμήθειας των αναγκαίων μαχητικών F-16.  


Η πλήρης επίσης άρση του εμπάργκο αμερικανικού αμυντικού
υλικού και εξοπλισμών προς την Κυπριακή Δημοκρατία δεν είναι ικανή να ανατρέψει
την υφιστάμενη ανισορροπία δυνάμεων στην περιοχή και με τρόπο που θα
αντιμετωπίζεται αποτελεσματικά και άμεσα η τουρκική προκλητικότητα.  Συνεπώς σε τι θα στοχεύουν οι επικείμενοι
εξοπλισμοί από την Κυπριακή Δημοκρατία;  Στην
επίτευξη τι είδους αποτροπής;  Αλλά ακόμα
και εάν υποτεθεί ότι μια άκρως δαπανηρή επιλογή εξοπλισμών είναι δημοσιονομικά
εφικτή για την Κυπριακή Δημοκρατία, πόσο συμβατή, είναι αλήθεια, συνακόλουθη
«στρατιωτικοποίηση» της εξωτερικής της πολιτικής με τη διακηρυσσόμενη – αν και
όχι ιδιαίτερα ειλικρινή, σύμφωνα τουλάχιστον με τον γ.γ. του ΟΗΕ – διάθεση και
προσπάθειά της για διπλωματική επίλυση του χρονίζοντος πολιτικού προβλήματος;  


Στο τέλος της δεκαετίας του ’90 και ενόψει της δρομολόγησης
της στρατηγικής που πέτυχε την ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ, ο αδικοχαμένος
Γιάννος Κρανιδιώτης – ως αναπληρωτής ΥΠΕΞ της Ελλάδας – ανέλαβε και πέτυχε να
άρει τους περιορισμούς που έθετε τότε στην προοπτική ένταξης της Κύπρου η – με
ρωσικό πρόσημο – «στρατιωτικοποίηση» της εξωτερικής της πολιτικής λόγω της
αγοράς του ρωσικού αντιπυραυλικού συστήματος S-300.  Στην υφιστάμενη διεθνή συγκυρία η άρση του
εμπάργκο αμερικανικού αμυντικού εξοπλισμού στην Κύπρο δείχνει να οδηγεί στη –
με αμερικανικό αυτή τη φορά πρόσημο – «στρατιωτικοποίηση» της εξωτερικής
πολιτικής της Κύπρου αποδυναμώνοντας την – ήδη ισχνή – προοπτική διπλωματικής
επίλυσης του Κυπριακού.  Πλέον αξιόπιστη
διέξοδος παραμένει η ανάληψη συγκεκριμένων διπλωματικών πρωτοβουλιών από την
Ελλάδα και την Κύπρο που θα συνδιαμορφώνει το περιεχόμενο της υφιστάμενης –
ελλιπούς και κοντόφθαλμης – στρατηγικής των ΗΠΑ για την Ανατολική Μεσόγειο.


* Ο Παναγιώτης Τσάκωνας είναι καθηγητής Διεθνών Σχέσεων και
Σπουδών Ασφάλειας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και επικεφαλής του προγράμματος
ασφάλειας στο ΕΛΙΑΜΕΠ.


ΠΗΓΗ: Τα Νέα

Κοινοποιήστε

Facebook
Twitter
LinkedIn
Print