Άρθρο του ΧΡΗΣΤΟΥ ΜΑΖΑΝΙΤΗ
Επτά «γκρίζες» ΜΚΟ, που δραστηριοποιούνται στη Σάμο,
καλούν την Ε.Ε. να αποχωρήσει από τη φύλαξη των θαλάσσιων συνόρων, αλλά και να
διακόψει τη χρηματοδότηση του ελληνικού Λιμενικού. Οι επτά ΜΚΟ έχουν δύο κοινά. Πρώτον, ότι
δραστηριοποιούνται, είτε αποκλειστικά είτε μέσω παραρτημάτων, στη Σάμο. Δεύτερον, ότι καμία δεν είναι εγγεγραμμένη στο επίσημο μητρώο των ΜΚΟ του
υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου.
Την ενεργοποίηση του άρθρου 46, παράγραφος 4, του Κανονισμού
Ευρωπαϊκών Συνόρων και Ακτοφυλακής ζητούν επτά ΜΚΟ από το διοικητικό συμβούλιο
της Frontex. Πρακτικά, αυτό σημαίνει ότι ζητούν από την Ε.Ε. να αποχωρήσουν οι
δυνάμεις της Frontex από το Αιγαίο, αλλά και να διακοπεί κάθε χρηματοδότηση προς
την Ελλάδα, δίνοντας τα κλειδιά φύλαξης των ευρωπαϊκών συνόρων στην Τουρκία.
Η επιστολή, που αποκαλύπτει σήμερα (21/8/2022) η Realnews,
εστάλη στα μέσα Ιουλίου από συνολικά επτά ΜΚΟ. Αποδέκτες ήταν η προσωρινή γενική διευθύντρια
της Υπηρεσίας Ευρωπαϊκών Συνόρων και Ακτοφυλακής Άιγια Καλνάγια, ο πρόεδρος του
διοικητικού συμβουλίου της Frontex Αλεξάντερ Φρίτις και ο επικεφαλής της
Υπηρεσίας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων της Ε.Ε. Γιόνας Γκριμχέντεν.
Οι επτά ΜΚΟ έχουν δύο κοινά. Πρώτον, ότι δραστηριοποιούνται, είτε
αποκλειστικά είτε μέσω παραρτημάτων, στη Σάμο. Δεύτερον, ότι καμία δεν είναι εγγεγραμμένη στο
επίσημο μητρώο των ΜΚΟ του υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου. Αυτές οι «γκρίζες» ΜΚΟ είτε έχουν ασαφή έδρα
είτε προέρχονται από το εξωτερικό. Από
τις επτά, ενδιαφέρον έχει η μία, που ιδρύθηκε στη Σάμο από έξι Γερμανούς, ενώ
μια άλλη δραστηριοποιείται στην Τουρκία και ταυτόχρονα σε Σάμο, Ιταλία, Κένυα
και Λατινική Αμερική. Μια άλλη
εμφανίζεται ως υπερ-ΜΚΟ, που αναλαμβάνει τον ρόλο να συντονίσει τις ΜΚΟ που
δραστηριοποιούνται στη Σάμο, χωρίς να είναι γνωστό ποιοι την ίδρυσαν. Τέλος, υπάρχει μια ΜΚΟ-«φάντασμα», αφού δεν
φέρεται να διαθέτει κανένα site ή να αναφέρεται σε κάποιο blog ή μέσο
κοινωνικής δικτύωσης.
Στις καταγγελίες τους, ωστόσο, επικαλούνται αναφορές από
αναγνωρισμένες ΜΚΟ ταυτόχρονα με δημοσιεύματα γερμανικών μέσων ενημέρωσης, που
έχουν ουκ ολίγες φορές στοχοποιήσει την Ελλάδα για επαναπροωθήσεις, χωρίς να
γίνεται η παραμικρή αναφορά για τις βίαιες προωθήσεις Τούρκων δουλεμπόρων με τη
συνδρομή του τουρκικού λιμενικού, κάτι που πρόσφατε έχει αποκαλύψει η «R» με
αδιάψευστα ντοκουμέντα.
«Απόσυρση χρηματοδότησης»
Σύμφωνα με τον κανονισμό που επικαλούνται οι ΜΚΟ, θα πρέπει
«ο εκτελεστικός διευθυντής, ύστερα από διαβούλευση με τον υπεύθυνο θεμελιωδών
δικαιωμάτων και αφού ενημερώσει το ενδιαφερόμενο κράτος-μέλος, να αποσύρει τη
χρηματοδότησή της για κάθε δραστηριότητα του Οργανισμού ή να αναστέλλει ή να
τερματίζει οποιαδήποτε δραστηριότητα του Οργανισμού, εν όλω ή εν μέρει, εάν
θεωρεί ότι υφίστανται παραβιάσεις θεμελιωδών δικαιωμάτων ή υποχρεώσεων διεθνούς
προστασίας που σχετίζονται με την εν λόγω δραστηριότητα που είναι σοβαρής
φύσεως ή είναι πιθανό να συνεχιστούν».
Στην επιστολή προστίθεται ότι η παρουσία της Frontex, ειδικά
στη Σάμο, εμποδίζει τους μετανάστες που έχουν καταφέρει να περάσουν παράνομα
από τα τουρκικά παράλια να διεκδικήσουν το δικαίωμά τους να ζητήσουν άσυλο.
Ακόμη, καταγγέλλουν ότι στελέχη της Frontex -έμμεσα ή άμεσα-συμμετέχουν
στις «παράνομες πρακτικές των απωθήσεων και των συλλογικών απελάσεων», ενώ
εξαπολύουν κατηγορίες για «βασανιστήρια» και «δολοφονίες». Μάλιστα, αυτά είναι αναρτημένα και στις
επίσημες ιστοσελίδες τους.
Σημειώνεται πως το ύψος της νέας χρηματοδότησης από την Ε.Ε.
προς το ελληνικό Λιμενικό και τη Frοntex αναμένεται να συζητηθεί τον Σεπτέμβριο
και υπολογίζεται σε συνολικά 1 δισ. ευρώ, καθώς περιλαμβάνει, εκτός από μισθούς
και λειτουργικά έξοδα, την απόκτηση νέων υπερσύγχρονων θαλάσσιων και εναέριων
μέσων εποπτείας και προστασίας των ευρωπαϊκών συνόρων στο ανατολικό Αιγαίο, που
θα τα διαχειρίζεται κυρίως το ελληνικό Λιμενικό. Όπως έγινε με την περίπτωση του μη
επανδρωμένου αεροσκάφους HERON, που απέκτησε το Λιμενικό, το οποίο έχει
επιδείξει σημαντικές επιτυχίες στον εντοπισμό των Τούρκων διακινητών.
Την «όρεξη» των ΜΚΟ άνοιξε μια έκθεση του Working
Group Fundamental Rights and Legal Operational Aspects of Operations, το οποίο
ασχολήθηκε με 50 καταγγελίες επαναπροωθήσεων μεταναστών στο Αιγαίο με τη
συμμετοχή της Frontex. Από τις 50, τελικά η αρμόδια ευρωπαϊκή υπηρεσία
ασχολήθηκε με τις 10. Για τις έξι εξ
αυτών κατέληξε σε κάποιες παρατηρήσεις για την καλύτερη λειτουργία και την
αποφυγή παρόμοιων καταστάσεων. Το σημαντικό ήταν ότι πουθενά δεν υπήρχε αναφορά
για βίαιες επαναπροωθήσεις.
Τα παραπάνω θα μπορούσαν να αφορούν σοβαρές καταγγελίες για
απάνθρωπες συμπεριφορές, αν δεν υπήρχαν δύο σημαντικές συμπτώσεις. Η πρώτη, όπως ήδη αναφέραμε, είναι ότι στο
επίσημο ελληνικό μητρώο των ΜΚΟ δεν είναι εγγεγραμμένη καμία από τις οργανώσεις
που υπογράφουν τις καταγγελίες.
Η δεύτερη σύμπτωση είναι ότι οι καταγγελίες και οι αξιώσεις
των «επτά» συμπίπτουν με όσα Τούρκοι αξιωματούχοι καταγγέλλουν το τελευταίο
χρονικό διάστημα, αξιώνοντας την κατάργηση της Frontex και την ανάληψη
διαχείρισης των ευρωπαϊκών συνόρων από την Τουρκία. Συγκεκριμένα, οι κατηγορίες συμπίπτουν με
ανακοινώσεις του τουρκικού υπουργείου Άμυνας περί δήθεν απάνθρωπης μεταχείρισης
των προσφύγων από τις ελληνικές Αρχές. Το
τελευταίο παρουσιάζει και μια διαβολική σύμπτωση, καθώς οι καταγγελίες του
τουρκικού υπουργείου έγιναν στις 17 Ιουλίου, ενώ στις 18 Ιουλίου οι επτά ΜΚΟ
έστειλαν την επιστολή στις αρμόδιες ευρωπαϊκές υπηρεσίες.
Τόσο η Τουρκία όσο και οι «επτά» δίνουν πολύ
μεγάλη σημασία στη Σάμο, την οποία χρησιμοποιούν ως αφετηρία για να ζητήσουν
την ενεργοποίηση του άρθρου 46, παράγραφος 4. Όσον αφορά την κινητικότητα που καταγράφεται
στο Αιγαίο, μόλις σε ένα 48ωρο, την περασμένη Τρίτη και την Τετάρτη, στο
ανατολικό Αιγαίο αντιμετωπίστηκαν από Frontex και Λιμενικό Σώμα περίπου 14
περιπτώσεις απόπειρας παράνομης εισόδου στα ελληνικά-ευρωπαϊκά χωρικά ύδατα από
την Τουρκία μεγάλων σκαφών με μετανάστες. Από αυτά, τα επτά ήταν στη Σάμο.
ΠΗΓΗ: Realnews